Yaşlılara Vücut bakımı ve ev temizliği
Bakım modeli
Etkinleştiren ve mobilize eden bakım sözkonusu olduğunda; Monika Krowinkel’ in modeli ile Deta – Med kültüre özgü vücut bakımını ve ölüm anında refakat anlayışını baz almaktadır.
* İletişim kurma,
* Hareket etme,
* Vital (hayati) fonksiyonların muhafazası,
* Korunma bakımı,
* Yemek – içmek,
* Dışkının temizlenmesinde yardım,
* Giyinmek,
* Dinlenme ve uyku,
* Meşgale bulma,
* Kendini erkek ya da kadın gibi görmek ve buna uygun davranmak,
* Güvenli bir çevre için mücadele,
*Kabızlık önlemleri:
Kabızlığa karşı hastanın beslenmesine özen göstermek, ,bağırsakların çalışmasına yardımcı olacak yiyeceklerle gıda almasını sağlamak, karın bölgesine masaj uygulayarak dirençli olmasına yardımcı olmak.
Etkinleştiren ve mobilize eden bakım, edinilen yeteneklerin muhafazasına ve kaybolmamasına katkı sağlar.
Bu tek tek açıklamak gerekirse aşağıdaki anlamları içerir:
* Hayatın şekillendirilmesiyle kalitenin arttırılması,
* Özgürlüklerle kendine olan güvenin fazlalaşması,
* Kendi değerlerini güçlendirme,
* Daha güçlü oryantasyon ( zamansal, lokal, ve kişisel ),
* Akrabalar veya diğer referans kişilerle kurulan temas neticesinde depresyonların azaltılması,
* İletişim yeteneğinin iyileştirilmesi.
Bu maddelerin uygulanmasıyla genel anlamda psikolojik ve bedensel esenliğin stabilizasyonu ve düzeltilmesini sağlamak hedeflenmektedir. Akrabalar, tedavi eden doktorlar ve bakım ekibi ile daimi çalışmalar, uygun ve kişiye özgü şekillendirmenin seçilmesine ve hastanın bakımının sağlanmasına hizmet eder. Doğaldır ki bu alternetifler vücut bakımı, beslenme ve mobilizasyon gibi kalifiye temel bakım hizmetlerini kapsamaktadır.
Temel bakım, vücudun ve saçların yıkanması, banyo yaptırılması ve mahrem yerlerin temizlenmesinde destek sağlanmasından oluşmaktadır.
Etkinlik sağlayan temel bakım özellikle aşağıdaki maddeleri kapsamaktadır.
* Vücut bakımı yatakta, lavaboda, duşta veya banyoda yapılmaktadır,
* Cilt bakımı hastanın kişisel isteklerine göre yapılmaktadır. Hasta cilt bakımına ihtiyaç olup-olmadığı hakkında karar verebilecek durumda değilse, bakıcı bu konuda inisiyatif üstlenmelidir. Örneğin: Sert derinin yumuşatılması, cildin kuruyan yerlerine merhem sürülmesi,
* Ağız hijyeni özellikle diş fırçalaması, protez (takma) bakımı ve ağzın su ile çalkalanmasını içermektedir,
* Saç bakımı, saçların hergün taranması ve haftada bir yıkanmasından ve gerektiğinde hastanın berbere götürülmesinden ibarettir,
* Erkek hastalar isteğe bağlı olarak 2-3 günde bir sakal traşı edilmelidir,
* Kişiye özel bakım ise kulak ve bıyık bakımı ile el – ayak tırnaklarının kesilmesi ve ihtiyaç duyulduğunda podolog görevlendirilmesini kapsar.
Korunma ( profilaksi ) hastalık ve komplikasyonların önlenmesi için temel bakımın en önemli noktalarından biridir ve aşağıdaki maddeleri içerir:
* Mantar ve Tükürük Bezi hastalıklarından korunma: İntensif ağız bakımı, yıkama ve periyodik çiğneme hareketleri,
* Yatak yaralarından korunma: Depolama planı, basıncın azaltılması, mobilizasyon, cildin korunması,
* Zatürreeden korunma: Mobilizasyon, doğru depolama, gögüs kafesine dokunma, doğru öksürmeyi sağlamak, merhemle ovalamak,
* Trombozdan korunma: Varis çoraplarının giyinilmesi, depolama – boşaltma, mobilizasyon, hareket ve toplanma egzersizleri.
* Kontraktür ( körelme ) profilaksisi: Bağ ve eklem yerlerinin hareket ettirilmesi, doğru depolama, mobilizasyon,
* Obstipasyondan ( kabızlık ) korunma: Mobilizasyon, zengin lif içeren yiyeceklerin verilmesi, doğru beslenmeyle doğal sindirimin sağlanması, karın masajı.
Etkin temel bakım ayrıca aşağıdaki maddeleri de kapsamaktadır:
* Mantar ve Tükürük Bezi hastalıklarından korunma: İntensif ağız bakımı, yıkama ve periyodik çiğneme hareketleri,
* Yatak yaralarından korunma: Depolama planı, basıncın azaltılması, mobilizasyon, cildin korunması,
* Zatürreeden korunma: Mobilizasyon, doğru depolama, gögüs kafesine dokunma, doğru öksürmeyi sağlamak, merhemle ovalamak,
* Trombozdan korunma: Varis çoraplarının giyinilmesi, depolama – boşaltma, mobilizasyon, hareket ve toplanma egzersizleri.
* Kontraktür ( körelme ) profilaksisi: Bağ ve eklem yerlerinin hareket ettirilmesi, doğru depolama, mobilizasyon,
* Obstipasyondan ( kabızlık ) korunma: Mobilizasyon, zengin lif içeren yiyeceklerin verilmesi, doğru beslenmeyle doğal sindirimin sağlanması, karın masajı.
Etkin temel bakım ayrıca aşağıdaki maddeleri de kapsamaktadır:
* Ağızdan sıvı ve gıda alımı,
* Öğünlerin planlanması ( mobil yemek servisi ),
* İlaçların hazırlanması veya alınması,
* İlaçla ovma ve merhemleme,
* İdrar kaçırma durumunda giysilerin değiştirilmesi,
* Kompresyon çoraplarının giydirilmesi ve çıkartılması,
* Hareketliliğin teşvik edilmesi,
* Sonda, anüspraterleri ve drenlerin bakımı ve değiştirilmesi
Evde bakım
Hastanelerde yatmanın uzamaması için ambulans hasta bakımıyla birlikte hastanın ev ekonomisi idaresini de sağlamak gerekir. Ev idaresinde sağlanan destekle ev işlerinin yürütülmesi garantiye alınarak, evin hijyen alanlarının temizliği hastanın kendi yeteneklerine terk edilmemektedir. Temel bakımın öngördüğü hastaya ilişkin hijyen bölümlerin temizliğini kapsayan işler aşağıda sıralanmıştır:
Biz, soğuk ve sıcak yemeklerin hazırlanması, alışveriş yapılması, evin temizliği, bulaşık ve çamaşırların yıkanması ile sobalı evlerde evin ısıtılması görevlerini de üstleniyoruz.
* Soğuk ve sıcak yemeklerin hazırlanması ve buna uygun alışverişin gerçekleştirilmesi,
* Hastanın evde genellikle kullandığı alanların temizlenmesi,
* Bulaşıkların yıkanması ve yıkama alanının temizlenmesi,
* Elbiselerin değiştirilmesi ve yıkanması ya da kuru temizlemeye verilmesi,
* Hava durumuna uygun giysi seçimi,
* Evin ısıtılması ve ısıtma malzemelerinin temini ve gerektiğinde imha edilmesi,
* Hastanın günlük ev idaresinde gözetilmesi ve yönlendirilmesi,
* Doktora ve Ambulans bakıma giderken refakat.
Ambulans aile bakımı
SGB V §38’e göre ev idaresinde destek
Aynı evde yaşayan, 12 yaşın altında çocukları olan ve onlara bakacak kimsesi bulunmayan reşit aile bireylerinden birinin hastalık dolayısıyla kura gitmesi veya herhangi önemli bir sebeple evi idare edemeyecek durumda olması halinde komple aile bakımı için başvuru yapabilir.
Ayrıca riskli hamilelik ve çocuk doğurma döneminde de ev idaresinde destek sunmaktayız.
Bakımın boyutu günlük 1 – 8 saat arasında değişiklik göstermektedir. Bu nedenle kişiye özel başvuru yapılmalı ve başvuruya doktor raporu da eklenmelidir. Günde 8 saati aşan bakım çoğunlukla belediyelerin gençlik dairesi tarafından üstlenilmektedir. Sağlık kasaları hastanın akrabaları, tanıdıkları ve arkadaşları tarafından verilen aile bakım hizmetlerini ödüllenmektedir.
Mobil temizlik timi
Ev idaresindeki ağır işlerin görülmesinde mobil temizlik timimiz devreye girmektedir. Bu işler genellikle yaşlılık, zaafiyet, hastalık veya engelli olma durumlarından dolayı yalnız başına yapılamamaktadır.
Söz konusu işler arasında
* Cam silme,
* Perde yıkama,
* Genel temizlik,
* Evin boşaltılması ve temizliği de yer almaktadır.